Umowa Sprzedaży
Umowa sprzedaży jest umową opartą na konsensusie stron, kauzalną, dwustronnie zobowiązującą, odpłatną (o ekwiwalentnych świadczeniach), wywołującą skutek zobowiązująco-rozporządzający, chyba że strony umówią się inaczej, bądź przepis szczególny o tym przesądza.
Kauzalność umowy polega na istnieniu prawnej przyczyny jej zawarcia. W przypadku umowy sprzedaży jest to causa obligandi vel aquirendi – celem zawarcia umowy jest nabycie prawa (przysporzenie), które uzależnione jest od nabycia prawa (przysporzenia) drugiej strony. Umowa sprzedaży rodzi zobowiązanie każdej z jej stron – sprzedawca zobowiązany jest do przeniesienia prawa własności rzeczy i wydania jej, a kupujący – do odebrania rzeczy i zapłaty ceny, która, co do zasady, odpowiada wartości rynkowej sprzedawanej rzeczy. Cena jednak może być ustalona dowolnie przez strony i odbiegać od wartości rynkowej. Istotne jest przy tym, by cena ta była ekwiwalentna do świadczenia – innymi słowy, by ustalona przez strony cena zadowalała i sprzedawcę i nabywcę, to jest odpowiadała, w ich mniemaniu, wartości rzeczy. W takiej sytuacji jednak, strony zobowiązane są do określenia notariuszowi wartości rynkowej sprzedawanej rzeczy, w celu pobrania przez niego właściwej kwoty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz taksy notarialnej.
Umowa Darowizny
Umowa darowizny zawierana jest przy konsensusie stron, uzasadnieniem jej zawarcia jest causa donandi – chęć dokonania przysporzenia, ma ona charakter nieodpłatny i jednostronnie zobowiązujący (co oznacza, że tylko na darczyńcy ciąży obowiązek określonego działania; jednakże, pomimo braku zobowiązania obdarowanego, ustawa przewiduje sytuacje, w których oczekuje się od obdarowanego zachowań mających na względzie dobro darczyńcy, czy też uzasadniające reakcję na niezgodne z zasadami współżycia społecznego zachowanie obdarowanego).
Umowa Przedwstępna
Umowa przedwstępna może poprzedzać zawarcie umowy przyrzeczonej, „docelowej”. Służyć może w sytuacjach, w których z istotnych powodów strony nie są jeszcze gotowe do zawarcia umowy właściwej, np. gdy trzeba usunąć jakąś przyczynę formalną czy faktyczną. Najczęściej zawieranymi w Kancelariach notarialnych umowami przedwstępnymi są umowy przedwstępne sprzedaży, a częstym powodem ich zawarcia – pozyskiwanie środków na nabycie nieruchomości przez kupujących (np. starania o udzielenie kredytu na zakup).
Testament
Przyszły spadkodawca może rozrządzić swoim majątkiem na wypadek śmierci, wyłączając w tym zakresie (w całości bądź częściowo) ustawowy porządek dziedziczenia. W szczególności – może do spadku powołać swojego spadkobiercę (bądź kilku z nich) przeznaczając mu cały swój majątek bądź jego część, a nawet – konkretną rzecz. By jednak takie rozrządzenie było skuteczne, forma i treść testamentu muszą być zgodne z wytycznymi, jakie reguluje ustawa.
Depozyt Notarialny
Notariusz może przyjąć na przechowanie papiery wartościowe lub pieniądze, w celu wydania ich wskazanej przez osobę składającą osobie. Depozyt takie nie może mieć jednak charakteru czynności abstrakcyjnej – jego złożenie musi wiązać się z dokonywaną w jego kancelarii czynnością notarialną. I tak np. strony umowy sprzedaży mogą postanowić, że cena za nabywaną rzecz płatna będzie poprzez złożoną do depozytu notariusza kwotę.
